ลักษณะและประโยชน์ในการใช้งาน
เราทุกคนต่างทราบกันดีอยู่แล้วว่าแหล่งน้ำประปาที่ใช้อยู่ ไม่ว่าจะเป็นประเทศไทย หรือประเทศไหน ๆ ในโลกนี้มีสารปนเปื้อน แม้ว่าในประเทศที่มีการพัฒนาน้ำประปาให้ได้มาตรฐาน จนถึงระดับที่สามารถดื่มได้แล้วก็ตาม สารเคมีเหล่านั้นถูกควบคุมให้อยู่ในระดับต่ำสุด ที่ไม่สามารถก่อให้เกิดอันตรายต่อร่างกายได้ แต่ในระยะยาว ก็ยังเป็นเรื่องที่น่ากังวล ดังนั้นเครื่องกรองน้ำจึงถือเป็นทางเลือกเพื่อสุขภาพ ที่ช่วยกรองเอามลพิษออกไปโดยละเอียด แถมในปัจจุบันการติดตั้งเครื่องกรองน้ำทำได้ง่าย เพียงติดเข้ากับระบบประปาน้ำก็สามารถเปิดดื่มได้เลย ลองคิดดูว่าเราต้องดื่มน้ำวันละ 8-12 แก้วต่อวัน หรือมากกว่านั้นตามแต่โปรแกรมโภชนาการแยกย่อย ถ้าน้ำไม่สะอาดเพียงพอ ผลเสียจะมีมากกว่าผลดี
ข้อมูลที่ควรเตรียมก่อนการเลือกซื้อ
- รู้จักต้นทางของน้ำในบ้าน ข้อนี้สำหรับคนที่อยู่ในตัวเมืองไม่น่าจะมีปัญหามาก เพราะเป็นน้ำจากระบบประปา แต่ในบางพื้นที่น้ำที่ใช้เป็นน้ำบาดาล ซึ่งในแต่ละพื้นที่อาจมีสารปนเปื้อนที่แตกต่างกัน แนะนำให้ศึกษาดูว่าน้ำที่ใช้ในบ้าน มีต้นทางมาจากแหล่งใด ข้อมูลที่ได้อาจช่วยประกอบในการเลือกซื้อเครื่องกรองน้ำที่เหมาะสมได้
- ค้นหาสารปนเปื้อน แม้จะเป็นน้ำประปา แต่สารปนเปื้อนยังมีได้เสมอ ไม่นับรวมถึงน้ำบาดาลยิ่งมีสารปนเปื้อนมากกว่า การสำรวจหาสารปนเปื้อนบ่อยๆจะทำให้ผู้ซื้อรู้ว่าเครื่องกรองน้ำที่ควรซื้อควรมีคุณสมบัติในการกรองอย่างไร ลองนึกภาพ บ้านอยู่ใกล้นิคมอุตสาหกรรม บ้านอยู่ในตัวเมือง บ้านอยู่ชนบทใช้น้ำบาดาล สารปนเปื้อนอาจไม่เหมือนกัน และแน่นอนว่าคุณสมบัติของเครื่องกรองน้ำที่เหมาะสมกับแต่ละบ้าน จะแตกต่างกันด้วย
- งบประมาณ เครื่องกรองน้ำมีหลายแบบ หลายราคา ผู้ซื้อต้องกำหนดงบประมาณในระดับที่สามารถจ่ายได้ เมื่อรู้งบประมาณแล้ว พูดคุยกับผู้ขายเพื่อหารุ่นที่ดีที่สุดภายใต้งบประมาณ
คุณสมบัติที่ควรสอบถามจากผู้ขาย
1. เทคโนโลยีที่เป็นจุดเด่นของเครื่องกรองน้ำ จากที่กล่าวมาเครื่องกรองน้ำปัจจุบัน มีหลายแบบหลายรุ่น หลายระดับราคา สอบถามเพื่อให้แน่ใจว่า รุ่นที่ผู้ขายแนะนำมีคุณสมบัติตามที่ผู้ซื้อต้องการ โดยเฉพาะคุณสมบัติในการกรอง เช่น กรองแบบ Reverse osmosis (RO) กรองแบบ Ultra violet กรองแบบ Ultra Filtration หรือกรองแบบผสม เป็นต้น โดยหากเป็นคุณสมบัติเด่นๆและสำคัญเฉพาะรุ่น ควรเป็นคุณสมบัติที่ผ่านการรับรองจากหน่วยงานที่น่าเชื่อถือ มีการระบุในเอกสารรายละเอียดผลิตภัณฑ์ หรือในเว็บไซต์ เป็นต้น
- ขั้นดักจับสิ่งปนเปื้อน : เป็นคุณสมบัติพื้นฐานของเครื่องกรองน้ำทุกรุ่น ที่จะต้องสามารถกรองเอาพวกสิ่งสกปรกอย่าง ดิน สิ่งปนเปื้อนอื่นๆ ที่อาจติดมาจากแหล่งน้ำต้นทางหรือท่อประปาได้
- ขั้นดักจับสารพิษ : ไม่ว่าจะเป็นคลอรีน กลิ่นเหม็นต่าง ๆ ที่อาจเจือปนมากับท่อน้ำ ก็จะถูกกำจัดออกไปในขั้นตอนนี้ รวมถึงสารโลหะหนัก สารพิษต่าง ๆ
- ขั้นดักจับสิ่งมีชีวิตขนาดเล็ก : เครื่องกรองน้ำที่มีประสิทธิภาพ จะสามารถกำจัดแบคทีเรีย และจุลินทรีย์ได้ด้วย แม้ว่าสิ่งมีชีวิตเหล่านี้จะมีขนาดเล็กมาก แต่ก็จะมีชั้นฟิลเตอร์พิเศษที่มีรูลอดผ่านเล็กกว่าแบคทีเรียอีก ตามโรงพยาบาลเองก็จะนิยมใช้เครื่องกรองน้ำแบบนี้เช่นเดียวกัน
2. สอบถามคุณสมบัติพื้นฐานด้านอื่นๆ ผู้ซื้อควรสอบถามเรื่องพื้นฐาน แต่มีความสำคัญ เช่น วัสดุหลักที่ใช้ทำ การทำความสะอาดและการเปลี่ยน Filter การดูแลหลักๆในระหว่างการใช้งาน เป็นต้น
3. การติดตั้ง สอบถามผู้ขายถึงลักษณะการติดตั้ง เช่น เป็นระบบติดภายในหรือภายนอก ถ้าเป็นภายใน เหมาะสมกับการติดที่จุดไหน สามารถติดได้เอง หรือมีช่างมาติดตั้งให้ เป็นต้น
4. วัสดุหลัก การซ่อม การรับประกัน ผู้ซื้อควรสอบถามพูดคุยกับผู้ขาย โดยเฉพาะในรุ่นที่มีราคาสูง ถึงประเภทของวัสดุ อายุงานของวัสดุ การรับประกันว่าคลอบคลุมส่วนใดบ้าง เงื่อนไขเป็นอย่างไร ส่งศูนย์ ห้างหรือร้าน มีบริการรับส่งไหม ระยะเวลาในการซ่อมหรือรออะไหล่ เป็นต้น
5. ราคา สอบถามราคา ส่วนลด ส่วนแถม เงื่อนไขการจ่ายต่างๆ
6. คู่เทียบ เมื่อมาถึงขั้นตอนนี้ ควรบอกให้ผู้ขายแนะนำผลิตภัณฑ์ที่มีคุณสมบัติและระดับราคาใกล้เคียงกัน เปรียบเทียบ 2-3 รุ่น ไม่ว่าจะเป็นแบรนด์เดียวกันหรือคนละแบรนด์ ถึงขั้นตอนนี้ มั่นใจว่าผู้ซื้อจะได้ข้อมูลจากผู้ขายเพิ่มเติมในอีกหลายเรื่อง
ข้อมูลเพิ่มเติม
- เครื่องกรองน้ำแบบ RO (Reverse osmosis) : มีระบบกรองน้ำภายใน 5-6 ขั้นตอน โดยไม่ใช้สารเคมี เครื่องกรองน้ำแบบนี้มีราคาค่อนข้างสูง เพราะให้ค่าความบริสุทธิ์ของน้ำถึง 99% มากที่สุดในปัจจุบัน แต่ก็มีข้อด้อยคือจะกรองกระทั่งแร่ธาตุที่ดีออกไปจากน้ำด้วย มักใช้ตามโรงพยาบาล
- เครื่องกรองน้ำคาร์บอน (Activated carbon filter) : เครื่องกรองน้ำคาร์บอนกัมมันต์มีประสิทธิภาพดีในการกรองกลิ่น สี และตะกอนไม่พึงประสงค์ออกจากน้ำดื่ม แต่ความสามารถในการกรองเชื้อโรคค่อนข้างน้อย ทำให้มักถูกใช้เป็นไส้กรองประกอบในเครื่องกรองน้ำประเภทอื่น หรือใช้ในเครื่องกรองน้ำที่มีราคาเบา ๆ เน้นเฉพาะผู้ที่มีปัญหาเรื่องกลิ่นคลอรีนและตะกอนปนเปื้อนเท่านั้น
- เครื่องกรองน้ำแบบ UV (Ultraviolet) : เครื่องกรองน้ำระบบนี้ใช้รังสีอัลตราไวโอเลตในการช่วยบำบัดน้ำ สามารถฆ่าเชื้อโรคและแบคทีเรียในน้ำได้ ใช้งานง่าย ติดตั้งง่าย จึงเหมาะแก่การติดตั้งแบบเฉพาะจุดในบ้าน อีกทั้งไม่ได้ใช้ระบบเคมีเข้ามาช่วย จึงเป็นเครื่องกรองน้ำที่เหมาะกับคนที่อยากได้เครื่องกรองน้ำแบบรักษ์โลก แต่ราคาจะค่อนข้างสูง
- เครื่องกรองน้ำแบบ UF (Ultra filtration) : เครื่องกรองน้ำระบบนี้พัฒนาคล้ายกับระบบ UV แต่แทนที่จะใช้รังสีอัลตราไวโอเลตแบบเต็มรูปแบบ ก็มีการแยกส่วนที่เป็นไส้กรองแบคทีเรียออกมาโดยใช้ไส้กรองแบบอื่นต่างหาก ทำให้มีราคาประหยัดลงมา
- เครื่องกรองน้ำอัลคาไลน์ (Alkaline/water ionizer) : เหมาะกับบ้านที่ใช้แหล่งน้ำบาดาล หรือแหล่งน้ำที่มีความกระด้างสูง โดยเครื่องกรองน้ำประเภทนี้จะทำงานโดยใช้หลักประจุอิเล็กตรอน ทำให้น้ำที่ได้อ่อนลง เหมาะกับการใช้อาบน้ำ ชำระล้างร่างกาย เป็นมิตรต่อผิว
- เครื่องกรองน้ำอินฟราเรด (Infrared filter) : เครื่องกรองน้ำประเภทนี้โดเด่นในการปรับค่าสมดุล ความกระด้าง คล้ายเครื่องกรองอัลคาไลน์ แต่การทำงานด้วยรังสีอินฟราเรดทำให้มีประสิทธิภาพในการฆ่าเชื้อโรคได้สูงกว่าเล็กน้อย จึงเป็นได้ทั้งน้ำใช้และน้ำดื่ม
2. การการันตีคุณภาพ ควรเลือกซื้อเครื่องกรองน้ำที่มีสัญลักษณ์ ISO ซึ่งเป็นการรับรองมาตรฐานอย่างถูกต้อง นอกจากนั้นยังอาจสามารถมองหาสัญลักษณ์ WQA หรือ Water quality association ซึ่งเป็นสมาคมคุณภาพน้ำดื่มของประเทศสหรัฐอเมริกา, FDA คือ Food and drug administration องค์กรอาหารและยา ประเทศสหรัฐอเมริกา หรือสัญลักษณ์ T mark หรือ Thailand trusted mark เป็นต้น
3. การรับประกัน โดยทั่วไปแล้วเครื่องกรองน้ำ มักจะมีการรับประกันแบ่งออกเป็น 2 ส่วน คือการรับประกันความพอใจสินค้า เปลี่ยนได้ใน 30-90 วัน แล้วแต่แบรนด์ และมีการรับประกันซ่อมแซมแบบระยะยาว 3-5 ปี เป็นต้น แต่ทั้งนี้จะมีรายละเอียดปลีกย่อยลงไปอีก เช่น ซ่อมฟรี 100% ตามระยะเวลากำหนด ส่วนนอกระยะเวลา ซ่อมฟรี แต่เสียค่าอะไหล่ และค่าจัดส่ง เป็นต้น ควรสอบถามรายละเอียดจากผู้ขายให้เรียบร้อย รวมถึงระยะเวลาการเปลี่ยนไส้กรองด้วย และควรถามเรื่องการเปลี่ยนไส้กรองว่าสามารถทำเองได้ หรือไม่ได้
4. อายุการใช้งานของไส้กรอง ท่อและระบบภายในเครื่องกรองน้ำมีโอกาสสกปรก ดังนั้นจึงควรเปลี่ยนไส้กรองตามอายุการใช้งาน ซึ่งหากเป็นเครื่องกรองน้ำที่มีหลายระบบกรองในเครื่องเดียว ให้ระมัดระวังในการตรวจสอบอายุการใช้งาน เพราะโดยหลักแล้วคู่มือมักจะระบุโดยยึดกับไส้กรองหลักที่มีอายุยาวนานสุด เช่น เปลี่ยนทุก 3 ปี แต่ในความเป็นจริงแล้ว หากเครื่องกรองน้ำนั้นมีระบบกรองที่เป็นคาร์บอนประกอบอยู่ ควรทำการเปลี่ยนชิ้นนั้นทุก 6-9 เดือน เป็นต้น ซึ่งก็หมายความว่าแต่ละชิ้นอาจมีระยะเวลาเปลี่ยนไม่เท่ากันนั่นเอง
5. สารพิษที่ควรกรองได้ กรณีที่คุณไม่รู้ ไม่แน่ใจว่าในน้ำของคุณมีสารโลหะหนักประเภทไหนปนเปื้อนมาบ้าง อีกทั้งยังไม่สามารถทำการทดสอบสารเคมีพื้นฐานได้ ดังนั้นสิ่งที่ควรมองหาจากเครื่องกรองน้ำโดยทั่วไป คือต้องกรองสารเคมีได้ 3 ตัวหลัก ตะกั่ว คลอรีน ฟลูออไรด์ โดยมาตรฐานแล้ว เครื่องกรองน้ำต้องกรองสิ่งปนเปื้อน 3 สิ่งนี้ได้ ซึ่งหากเครื่องกรองรุ่นไหนสามารถกรองสารอื่น ๆ ได้อีก ก็จะเป็นเหตุผลประกอบที่ทำให้เครื่องกรองน้ำรุ่นนั้น ๆ มีประสิทธิภาพสูงขึ้น และราคาสูงขึ้นนั่นเอง
ข้อมูลเพิ่มเติม : Product available : Product recommended : Review : Knowledge